1.Xitoy tili
Xitoy tili – Xitoy xalqi gapiradigan tillar guruhi. Ulardan eng keng tarqalgani mandarin bo’lib, u dunyodagi eng ko’p gapiriladigan tildir.Odamlar bu tilni o’rganishni juda qiyin deb bilishadi, chunki u tonal tildir. Mandarin tilidagi har bir tovush to’rtta talaffuzga ega. Eng yomoni, til omonimlarga boy (bir xil, ammo ma’nosi har xil bo‘lgan so‘zlar). Bundan tashqari, uzoq va boy Xitoy tarixi tilni idioma va aforizmlar bilan boyitdi. Ko’pchilik so’zlashuvchilar bu tilni dunyodagi o’rganish eng qiyin til deb ta’kidlashadi.
2.Arabcha
Arab tili markaziy semit tilidir. Bu til birinchi marta temir asrida aytilgan va arab dunyosining lingua francasiga aylangan. Bu tilda butun dunyo bo’ylab taxminan 422 million kishi so’zlashadi. Arab tilida aksariyat harflar so‘zning qayerda joylashishiga qarab to‘rt xil shaklda yoziladi. Yozuvda unlilarning kiritilmasligi tilni yanada murakkablashtiradi. Bunga qo’shimcha ravishda, til o’zi gapiradigan geografik hududga qarab juda ko’p turli xil dialektlarga ega.
3.Yaponcha
Yapon tili Sharqiy Osiyo tili bo’lib, 125 milliondan ortiq kishi so’zlashadi. Bu Yaponiyaning milliy tili. Yapon tilida yozishdan oldin minglab belgilarni o’rganish kerakligi sababli tilni o’rganish qiyinlashadi. Bundan tashqari, tilda uch xil yozuv tizimi mavjud: hiragana, katakana va kanji. Vaziyatni yanada murakkablashtirish uchun ushbu tizimlarning har biri boshqa alifboga ega.
4.Koreys
Koreys tilida butun dunyo bo’ylab taxminan 80 million kishi so’zlashadi, bu uni dunyodagi eng katta ajratilgan tildir (izolyatsiya qilingan til – yaqin qarindoshlari bo’lmagan til). Bu Shimoliy va Janubiy Koreyaning milliy tili, shuningdek, Xitoyning ikkita avtonom viloyatining rasmiy tilidir. Koreys tilining til tuzilishi boshqa ko’plab tillardan, jumladan, ingliz tilidan juda farq qiladi. Masalan, koreys tilida biror ish-harakatni tasvirlashda avvalo predmet, undan keyin predmet, so‘ngra gap ish-harakat bilan tugaydi. Amaliy misol – koreys tilida aytilganda «I read book» kabi jumla «I book read» deb o’zgartiriladi. Jumla tarkibidagi bu o’zgarish ingliz tilida so’zlashuvchilarni juda qiyin va ba’zan chalkashtirib yuboradi.
5.Hind
Hind tili butun dunyo bo’ylab taxminan 260 million kishi gapiradigan tildir. Bu Hindiston hukumatining rasmiy tili. Bu, shuningdek, Fiji davlatining rasmiy tilidir. Hind tilida o’n unli va 40 undosh mavjud bo’lib, belgilar tepasida joylashgan chiziqlar bilan tavsiflanadi. Ingliz tilidan farqli o’laroq, bu juda fonetik. Ingliz va hind tillari o’rtasidagi asosiy farq jumla tuzilishida. Ingliz tilida oddiy jumlalar tartibi subekt-fe’l-obekt, hind tilida esa subekt-obekt-fe’ldir.
Tonal-tovushni baland yoki pastligiga qarab ma’no o’zgarishi.
Lingua franca-Biror bir hududdagi asosiy tilga nisbatan aytiluvchi termin
