“Ғарбий Фронтда ўзгариш йўқ” – Ремарк

Description

“Ғарбий фронтда ўзгариш йўқ” асари бу – биз билган ва билмаган жаҳон урушларининг энг ичкаридаги жараёнларигача тўла очиб берган асардир. Асар ёзилган пайтда Ремаркнинг немис фуқаролиги сафидан чиқарилиши ҳам асарнинг қай даражада “юқумли” ва ўз даврининг дурдона асари бўлганидан дарак беради! Ремарк ҳеч қандай тўқима образ яратмайди, ваҳоланки унинг ўзи ҳам биринчи жаҳон уруши қатнашчиси. У бу дахшатларни ўз кўзи билан кўрган. Асардаги қаҳрамонлар ҳаётда ҳам асл қаҳрамонлардир! Уларнинг 18, 19 йиллик ҳаётларида, айни ёшликнинг гул чоғларини ўйнаб – кулиб ўтказадиган болаларнинг ҳаётида уруш – ўчмас доғ, маънавий ва жисмоний кучли зарба бўлади. Уларнинг содда кўнгиллари инсон зотининг қирғинбарот урушидан зада бўлади. Асли ёш бўлишига қарамай улар айнан мана шу уруш туфайли анча қариб қолади.